The best MOVIES of 2021
1. Titane / Julia Ducournau / Belgia, Francja / 2021
+ za pieśń o miłości, wymykającą się standardom
+ za dekonstrukcję mitu macierzyństwa
+ za najlepszą antybohaterkę ever
+ za bezkompromisowość w łamaniu kanonów
2. Sound of metal / Darius Marder / USA / 2019
+ za dekonstrukcję rzeczywistości: świata, do którego nie ma już dostępu
+ za surową, chropowatą narrację i niedopowiedzenia
+ za emocjonalną prawdę i bliskość sercu
3. Power of the dog / The Power of the Dog / Jane Campion / Wielka Brytania / 2021
+ za dekonstrukcję maczyzmu
+ za jeden z najlepszych tytułów LGBT ostatnich lat, uniwersalny w swej wymowie
+ za obraz, który niesie w sobie ładunek duchowego oczyszczenia i zmiany
+ za koronkową reżyserię
4. Albańska dziewica / Virgjëresha Shqiptare / The Albanian Virgin / Bujar Alimani / Niemcy, Belgia, Albania, Kosowo / 2021
+ za ładunek feministyczny i pieśń na temat wolności, jako nadrzędnej wartości w życiu człowieka, nawet jeśli ta wymaga poświęceń na pierwszy rzut oka niemożliwych do zaakceptowania
+ za dzieło „kompletne” – łączącą ważką treść z wyrafinowaną formą
+ za wybitną reżyserię Bujara Alimaniego, sprawnie i cicho przemycającego elementy melodramatu nadające całości wielkości, ale bez przerysowania
+ za postać Luany i siłę, której potrzeba każdemu walczącemu o swój los i swoje „ja” człowiekowi
+ za elektryzującą Rinę Krasniqi i pełną dziewczęcego wdzięku Shkurtę Syleijmani
+ za zapierające dech w piersiach zdjęcia Jörga Widmera – aż czuć zapach tamtego powietrza i ciepło słońca na skórze
5. Śmierć niewinności i grzech nieistnienia / Death of a Virgin, and the Sin of Not Living / George Peter Barbari / Liban / 2021
+ za wybitny debiut reżyserski
+ za oryginalność i nowatorskie podejście do filmowej narracji
+ za podszytą subtelnym humorem, poetycką przypowieść o istocie życia
+ za autentyczne wzruszenie zarówno kunsztem opowieści, jak i jej szczerością
6. Ciałko / Piccolo corpo / Small body / Laura Samani / Włochy, Francja, Słowenia / 2021
+ za oszczędność środków pozwalającą uniknąć patosu w dotykaniu tego, co niedotykalne
+ za prawo kobiety do żałoby wbrew panującym normom religijnym
+ za filmowe katharsis
+ za trzeci akt i stworzenie bohaterki uniwersalnej – kobiety opłakującej śmierć dziecka
+ za odwagę Laury Samani do tworzenia nieoczywistego, ale jakże niezwykłego języka filmowego
+ za niebieskie jak morze oczy Ondiny Quadri
7. Ziemia jałowa / The Wasteland / Dashte khamoush / Ahmad Bahrami / Iran / 2020
+ za miażdżące surowością kino społeczne
+ za portret złamanych żyć, ujętych na tle społecznym
+ za fenomenalne zdjęcia
+ za jedno z najmocniejszych zakończeń w historii kina
8. Ojciec / The Father / Francja / Florian Zeller / Wielka Brytania / 2020
+ za oryginalną wiwisekcję choroby
+ za dyscyplinę rzemieślniczą
+ za aktorstwo ostre niczym brzytwa
9. Straszydło / Pugalo / Dmitrii Davydov / Rosja / 2021
+ za dojrzały traktat o kołowrotku traumy i szukaniu odkupienia
+ za grę kontrastów – konfrontację naturalizmu i pierwotnych instynktów z tym, co społeczne, nastawione na korzyść i nieznoszące odstępstw od ustalonych norm
+ za bezkompromisowość narracji, daleką od zadowalania widza, pełną zarówno brudu fizycznego, jak i psychicznego
10. Początek / Beginning / Dasatskisi / Dea Kulumbegashvili / Gruzja, Francja / 2020
+ za surowy portret sytuacji kobiety w patriarchalnym świecie
+ za nadanie dźwięku niesłyszalnemu dotąd głosowi
+ za portret Gruzji, jej kondycji mentalnej i społecznej
11. Świnia / Pig / Michael Sarnoski / USA / 2021
+ za prostotę w uchwyceniu wielowymiarowości bohaterów
+ za szczere emocje
+ za scenę w restauracji
12. Tick, Tick… Boom! / Lin-Manuel Miranda / USA / 2021
+ za pomnik postawiony Jonathanowi Larsonowi
+ za kameralność i intymność, która czyni go jednym z najlepszych musicali ostatniego czasu
13. Stillwater / Tom McCarthy / USA / 2021
+ za subtelny portret zarówno jednostki, jak i kolektywnej świadomości Ameryki
+ za demontaż amerykańskich mitów i wartości, uwidaczniający rdzę na ich fundamentach
+ za pełnokrwisty dramat wyrastający z hybrydy gatunkowej
+ za koronkową reżyserię i subtelne tkanie narracji
+ za rzemiosło, które nadaje całości idealnego tempa i oddechu
14. Córka / The Lost Daughter / Maggie Gyllenhaal / Grecja, USA, Wielka Brytania, Izrael / 2021
+ za dekonstrukcję macierzyństwa
+ za wybitne kreacje aktorskie
+ za własny język w tkaniu opowieści
15. Ostatni pojedynek / The Last Duel / Ridley Scott / Belgia, USA, Wielka Brytania / 2021
+ za uchwycenie istoty #metoo i victim blaming: “The truth doesn’t matter.”
16. The Green Knight / David Lowery / Irlandia, USA / 2021
+ za dekonstrukcję mitu
+ za mnogość symboli i metafor, dających przestrzeń do interpretacji
17. Nomadland / Chloé Zhao / Niemcy, USA / 2020
+ za minimalistyczny, współczesny traktat filozoficzny o miejscu człowieka na świecie
+ za krytykę kapitalizmu i konsumpcjonizmu
+ za diagnozę społeczeństwa amerykańskiego i kryzysu wartości
+ za własny język filmowy i wrażliwość artystyczną
18. Bebia, moje jedyne pragnienie / Bebia, à mon seul désir / Juja Dobrachkous / Wielka Brytania, Gruzja / 2021
+ za subtelne pożegnanie przeszłości
+ za nieustanne przenikanie portretu osobistego ze społecznym, tworzące miejscami materię nie do rozgraniczenia
+ za formalną perfekcję
19. Księżyc, 66 pytań / Moon, 66 Questions / Selene 66 Questions / Jacqueline Lentzou / Grecja, Francja / 2021
+ za wiwisekcję choroby i zagubienia
+ za klimat opowieści tkany z niezwykłą wrażliwością, subtelnością i uwagą
+ za genialną Sofię Kokkali
20. Nowicjuszka / The Novice / Lauren Hadaway / USA / 2021
+ za dojrzałą i spójną wiwisekcję autodestrukcyjnego perfekcjonizmu
+ za duszne, miejscami klaustrofobiczne zdjęcia, idealnie oddające stan psychiczny bohaterki
21. Violation / Madeleine Sims-Fewer, Dusty Mancinelli / Kanada / 2020
+ za narracyjną brzytwę bezustannie wodzącą widza za nos mieszaniem realizmu z projekcjami podświadomości
+ za całkowicie nietuzinkowe spojrzenie na kino zemsty i #metoo
+ za warstwę wizualną – intymne, a jednocześnie niewygodne kadry: duszne, przepełnione niepokojem i psychicznym obnażeniem
22. Sexual Drive / Kôta Yoshida / Japonia / 2021
+ za erotykę bez odrobiny nagości
+ za ramen z ekstra słoniną
23. Wielka wolność / Große Freiheit / Sebastian Meise / Austria / 2021
+ za pieśń na temat wolności, tej największej, bo wewnętrznej
+ za historię miłosną obdartą z elementów melodramatu
+ za niedopowiedzenia
24. Obiecująca. Młoda. Kobieta / Promising Young WomaUSA, Wielka Brytania / 2020
+ za prawdopodobnie najlepsze kino zemsty ever
+ za siostrzeństwo
25. Powrót do tamtych dni / Konrad Aksinowicz / Polska / 2021
+ za prawdziwą, pozbawioną fałszów, historię uzależnienia
+ za wizualny powrót do tamtych czasów
26. Przygotowania, żeby być razem przez czas nieokreślony / Preparations to Be Together for an Unknown Period of Time / Felkészülés meghatározatlan ideig tartó együttlétre / Lili Horvát / Węgry / 2020
+ za intrygujące wodzenie widza za nos, tylko i aż po to, żeby pokazać rozległe spektrum między romantycznymi oczekiwaniami, a przetrawionym lękami i przeróżnymi bagażami zderzeniem z rzeczywistością
+ za surowy, chłodny i nieco metafizyczny klimat
27. Dyskretny urok niebezpiecznych myśli / Les choses qu’on dit, les choses qu’on fait / Emmanuel Mouret / Francja / 2020
+ za błyskotliwą, urokliwą historię o pajęczynie uczuć, relacji i zależności
28. Poza sezonem / Mezhsezon’e / In Limbo / Alexander Hant / Rosja / 2021
+ za uchwycenie natury młodzieńczego buntu, bez dopisywania krzywdzącej narrację ideologii
+ za ukazanie wszystkich kolorów podróży bohaterów – od spontanicznej radości, chęci podążania za marzeniami do wątpliwości i strachu
+ za ostatnią scenę, będącą swoistym epilogiem oddającym hołd młodzieńczemu oportunizmowi
+ za wyważony humor
29. Candyman / Nia DaCosta / USA / 2021
+ za stworzenie dzieła odrębnego, a jednocześnie szanującego oryginał
+ za realne rozliczenie z rasizmem
30. Feast / Lee Haven-Jones / Wielka Brytania / 2021
+ za nieoczywiste, antykapitalistyczne, proekologiczne kino zemsty, uwodzące wizualnym niepokojem
+ za formalną perfekcję
BEST DIRECTORS
1. Julia Ducournau – Titane
2. Jane Campion – Psie pazury / Power of the dog
3. Bujar Alimani – Albańska dziewica / Virgjëresha Shqiptare / The Albanian Virgin
BEST DIRECTORIAL DEBUT
1. George Peter Barbari – Śmierć niewinności i grzech nieistnienia / Death of a Virgin, and the Sin of Not Living
2. Laura Samani – Ciałko / Piccolo corpo / Small body
3. Darius Marder – Sound of metal
4. Lauren Hadaway – Nowicjuszka / The Novice
5. Maggie Gyllenhaal – Córka / The Lost Daughter
6. Lin-Manuel Miranda – Tick, Tick… Boom!
7. Michael Sarnoski – Świnia / Pig
8. Robin Wright – Land
BEST ACTRESS
1. Agathe Rousselle – Titane
2. Olivia Colman – Córka / The Lost Daughter
3. Rina Krasniqi – Albańska dziewica / Virgjëresha Shqiptare / The Albanian Virgin
4. Isabelle Fuhrman – Nowicjuszka / The Novice
5. Sofia Kokkali – Księżyc, 66 pytań / Moon, 66 Questions / Selene 66 Questions
BEST ACTOR
1. Anthony Hopkins – Ojciec / The Father
2. Benedict Cumberbatch – Psie pazury / Power of the dog
3. Riz Ahmed – Sound of metal
Best supporting actress
1. Lesley Manville – Prawo krwi / Let him go
2. Kirsten Dunst – Psie pazury / Power of the dog
3. Jessie Buckley – Córka / The Lost Daughter
Best supporting actor
1. Paul Raci – Sound of metal
2. Vincent Lindon – Titane
3. Georg Friedrich – Wielka wolność / Große Freiheit
best cinematography
1. Masud Amini Tirani – Ziemia jałowa / The Wasteland / Dashte khamoush
2. Veronika Solovyeva – Bebia, moje jedyne pragnienie / Bebia, à mon seul désir
3. Bjørn Ståle Bratberg – Feast
4. Todd Martin – Nowicjuszka / The Novice
5. Ari Wegner – Psie pazury / Power of the dog
6. Jörg Widmer – Albańska dziewica / Virgjëresha Shqiptare / The Albanian Virgin
best documentaries
1. Przeżyć / Flee / Jonas Poher Rasmussen / Dania, Francja, Szwecja / 2021
+ za prawdziwe emocje i poruszenie najczulszych strun duszy
+ za oryginalny pomysł opowiedzenia dramatycznej historii za pomocą animacji
+ za historię wykluczenia, strachu i samotności oraz odnalezienia akceptacji i nowego domu
+ za odwagę coming-outu przy pełnej świadomości zagrożenia jakie niesie on ze sobą dla człowieka pochodzącego z tak konserwatywnej społeczności
+ za lekcję człowieczeństwa i pokory
2. Truflarze / Truffle Hunters / Michael Dweck, Gregory Kershaw / Włochy, Grecja, USA / 2020
+ za ciepłą, urokliwą i niezmiernie humorystyczną historię o pasji, miłości do zwierząt i prostocie życia
3. Eastwood / Alireza Rasoulinejad / Iran / 2021
+ za oryginalne i błyskotliwe podejście do narracji filmowej
+ za uchwycenie uniwersalnej kondycji człowieka – jego pędu za marzeniami i lepszym życiem
+ za Alireza Rasoulinejada – człowieka wielkiego umysłu i równie wielkiej miłości do sztuki filmowej
4. Ida Lupino: Gentlemen & Miss Lupino / Clara Kuperberg, Julia Kuperberg / Francja / 2021
+ za wciągający i rzetelny portret legendy
5. Bezgłos / Silent Voice / Reka Valerik / Francja, Belgia / 2020
+ za udowodnienie, że forma w dokumencie może być takim samym nośnikiem historii jak w fabule
+ za zabiegi formalne, wynikające co prawda z konieczności zachowania anonimowości przez głównego bohatera, ale suma summarum nadające całości wybitnego charakteru
+ za przestrzeń daną zarówno widzowi, jak i bohaterowi – ucięte, duszne kadry, obleczone półgłosami, ale najczęściej milczeniem, półmroki – to wszystko buduje nieoczywistość, która wprawia w medytacyjny wręcz trans
+ za przedstawienie cierpienia jednostki w sposób wolny od dosłowności i szantażu emocjonalnego
+ za jeden z najciekawszych obrazów traumy, wyobcowania i samotności jaki widziałam
+ za ukazanie dramatu czeczeńskiej społeczności LGBT – również poza granicami kraju, gdzie każdy dzień oznacza oglądnie się ze strachu za siebie
+ za uniwersalność opowieści ujętą poprzez metaforę utraty przez głównego bohatera głosu, mogącą symbolizować utratę wolności, a nawet tożsamości – w końcu nasza narodowość jest w nas wrośnięta tak samo jak seksualność i jej odcięcie nie jest zabiegiem nie pozostawiającym ran
6. Album rodzinny / Rewind / Sasha Joseph Neulinger / USA / 2019
+ za olbrzymią odwagę zmierzenia się z traumą molestowania seksualnego
+ za wykorzystanie sztuki jako narzędzia terapeutycznego i rozliczeniowego
+ za obraz siły przywileju władzy, dobitnie pokazujący dlaczego ofiary przemocy seksualnej mają taką trudność w wyegzekwowaniu sprawiedliwości
+ za talent storytellingowy Sashy
7. Ucieczka na Srebrny Glob / Kuba Mikurda / Polska / 2021
+ za absolutne mistrzostwo storytellingu Mikurdy
+ za oddech i płynność narracji
+ za mnogość kontekstów w przedstawianiu tak skomplikowanej i wielkiej postaci, jaką był Andrzej Żuławski
8. Jacinta / Jessica Earnshaw / USA / 2020
+ za kino czystych emocji
+ za szczerość i demaskację uzależnienia oraz schematów dzieciństwa, przywiązania, które nie pozwalają nazwać “katem” kogoś, kto dał życie
9. Ból i blask: listy z queerowego podziemia / P.S. Burn This Letter Please / Michael Seligman, Jennifer Tiexiera / USA / 2020
+ za żywą tkankę wspomnień i czasu, którego dziedzictwo wyewoluowało do jednego z najbardziej wolnościowych ruchów społecznych i artystycznych
+ za kapsułę czasu i kopalnią wiedzy dotyczącą życia estradowego i osobistego drag queens
10. Zdobywanie Dzikiego Zachodu / The Taking / Alexandre O. Philippe / USA / 2021
+ za kapitalny esej o prawdziwej naturze Dzikiego Zachodu
AGNIESZKA PILACIŃSKA 